یکی از متداول‌ترین دلایلی که هنگام سخنرانی در جلسات احساس نگرانی می کنیم این است که می‌ترسیم مطلبی را که آماده کرده‌ایم فراموش کنیم و با ریسک از دست دادن اعتبارمان مواجه شویم. روشی که بسیاری افراد برای غلبه بر این هراس استفاده می‌کنند تهیه اسلایدهای Power point برای کمک به حافظه است. به هر حال، همه چیز به این سادگی نیست، زیرا هیچ چیز به اندازه‌ای که مخاطب ببیند در سخنرانی کاملا به اسلایدهای خود متکی هستید، اعتبار شما را زیر سوال نمی‌برد. سخنرانان با تجربه این توانایی را دارند که قبل از نشان دادن اسلاید به مخاطب، محتوای آن را اعلام کنند. آنها دست کم، ابزاری را که در دست دارند به خوبی می‌شناسند؛ بنابراین فقط لازم است نگاه کوتاهی به این اسلایدها بیندازند و بدانند که مطلب بعدی چیست. برای اینکه بتوانید این کار را انجام دهید، به تمرین‌های ساده‌ای برای ارتقای حافظه نیاز دارید تا مطالب سخنرانی خود را به خاطر بسپارید و در نتیجه استرستان را کم کنید.
اگر ما از قبل ندانیم که چه می خواهیم بگوییم و در جمعی شروع به سخنرانی کنیم به احتمال خیلی زیاد تسلط در سخنرانی نخواهیم داشت.
اگر ما بدانیم که چه می خواهیم بگوییم، آن را دسته بندی و طراحی کنیم و سپس یکسری کارها و تمرینات را انجام دهیم، به احتمال زیاد می توانیم تسلط در سخنرانی خودمان را چند برابر کنیم.
مگر می شود که یک گروه ارکستر بخواهد بدون داشتن نُت های از قبل نوشته شده و طراحی شده خیلی هماهنگ برای مردم بنوازند.
و یا مگر می شود یک برج یا یک خانه چند طبقه بدون داشتن طراحی ساخته شود؟
صحبت ها و سخنرانی ما هم دقیقا به همین صورت است.اگر صحبت ما طراحی نداشته باشد به احتمال خیلی زیاد به بیراهه کشیده خواهیم شد و تسلط در سخنرانی هم نخواهیم داشت.
1. از روش «کاخ ذهن» استفاده کنید
تحقیقات مربوط به توانایی مغز نشان داده اند که بین روشی که ما اتفاقی را به خاطر می‌سپاریم و فضایی که این اتفاق در آن روی داده، ارتباط عمیقی وجود دارد. به عبارت دیگر، ما چیزها را بر اساس موقعیت‌های مکانی به خاطر می‌سپاریم. این تکنیکی قدیمی برای تقویت حافظه است که از آن به عنوان «کاخ ذهن» نام برده می‌شود.
به عنوان اولین گام شما باید یک مکان برای خود انتخاب کنید مکانی که با آن آشنایی کامل داشته باشید و تمامی گوشه ها و درز های آن را بشناسید.
فراموش نکنید که ” قدرت این تکنیک به قدرت شما در تصور ذهنی مکان مورد نظر و به آسانی قدم زدن در آن بستگی دارد“
شما باید بتوانید “در قصر باشید” و آن را با چشم ذهن خود دقیق و رنگی و سه بعدی مشاهده کنید باید تصویر ذهنی شما قوی باشد.
به عنوان اولین انتخاب میتوانید خانه خود را انتخاب کنید یادتان باشد که ” هر چه تصویر ذهنی شما از چزئیات مکان واضح تر باشد حافظه شما از قدرت بیشتری برخوردار خواهد بود ”
سعی کنید یک مسیر را به جای یک صحنه خاص انتخاب کنید همینطور به جای تصوّر یک تصویر ساده یک راه خاص را تصوّر کنید. این کار تکنیک را قوی تر میکند تا بهتر بتوانید یک آیتم را فراخوانی کنید.
2. از نقشه‌های ذهنی استفاده کنید
نقشه‌های ذهنی نمودارهایی هستند که با کمک آنها می توانید همه موضوعات سخنرانی خود را به جای اینکه به صورت لیست وار مشخص کنید، به شکلی بصری طرح‌بندی کنید. این کار کمک بزرگی برای تقویت حافظه است، چرا که تصویر آن شکل در مغز شما نقش می‌بندد و آسان‌تر از یک لیست خطی میتوانید اطلاعات را بازیابی کنید، به خصوص اگر یادگیری بصری شما بهتر باشد؛ بنابراین سعی کنید به جای استفاده از روش‌های قدیمی یادداشت برداری، سخنرانی را از طریق یک نقشه ذهنی ارائه کنید.
3. به تمرکز ۸ ثانیه ای اهمیت بدهید
کارشناسان امر تقویت حافظه می‌گویند ۸ ثانیه متوالی طول می‌کشد تا یک بخش اطلاعات توسط هیپوکامپ مغز پردازش شده و وارد حافظه شود، اطلاعات این گونه در مغز ما رمزنگاری می‌شوند. چگونه تلاش می‌کنید خود را برای یک سخنرانی آماده کنید؟ آیا برای انتقال اطلاعات از روی یادداشت‌ها به ذهنتان تمرکز دارید؟ یا عادت دارید با چک کردن ایمیل یا پاسخ دادن به تلفن در کارتان وقفه ایجاد کنید؟ قانون مهم «۸ ثانیه» را به یاد بیاورید و هنگام دریافت اطلاعات زمانی را در نظر بگیرید که در آن وقفه پیش نیاید. در این صورت نه تنها بهتر بر موضوع سخنرانی خود تسلط می یابید، بلکه مدت سخنرانی را هم به میزان قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌دهید.
4. قانون تمرین ۲۰-۲۰-۲۰ را به کار بگیرید
چقدر وقت دارید سخنرانی خود را ارائه کنید؟ کارشناسان حافظه قانون ۲۰-۲۰-۲۰ را پیشنهاد می‌کنند که براساس آن هنگام تمرین میتوانید جزئیات سخنرانی را به مدت ۲۰ دقیقه بررسی کنید و سپس همان متن را دو بار دیگر تکرار کنید.
5. با صدای بلند تمرین کنید
محققان دریافته اند که حافظه با تکرار بلند کلمات ۱۰ درصد بیشتر فعال می‌شود. کل سخنرانی خود را ۵ یا ۶ بار با صدای بلند بگویید. با انجام این کار و افزایش اعتماد به نفس، نه تنها حافظه خود را در مورد موضوع تقویت می‌کنید، بلکه سخنرانی خود را از روخوانی صرف به مطلبی که از درون شما برخاسته، تبدیل می‌کنید.
6. با موزیک تمرین کنید
موزیک ابزار موثری است که در حفظ کردن اطلاعات به ما کمک میکند. دکتر جورجی لوزانوف، روانشناسی است که روش خاصی برای آموزش زبان‌های خارجی ارائه داده است. در این روش از موزیک بی‌قاعده باروک برای آموزش زبان استفاده می‌شود. این نوع موزیک نیمکره چپ و راست مغز را با هم فعال میکند. فعالیت همزمان دو نیمکره، میزان حفظ اطلاعات را به حداکثر می‌رساند. به طوری که درصد حفظ کردن دانش‌آموزان به طور میانگین به ۹۲ درصد رسید. همین روش در آماده شدن برای سخنرانی نیز موثر است. در حالی که در بازگویی متن سخنرانی تمرین می‌کنید، از موزیک استفاده کنید تا درصد جذب و حفظ اطلاعات شما بیشتر شود.
7. صدای خود را ضبط کنید
هنگام تمرین ارائه سخنرانی، صدای خود را ضبط کنید و سپس آن را برای خودتان پخش کنید. شنیدن بخش به بخش صدای خودتان هنگام سخنرانی، توانایی به خاطر سپاری موضوعات را بالا می برد؛ چون اکنون از راهکارهای بصری و شنیداری تقویت حافظه با هم استفاده می‌کنید.
8. قبل از خواب تمرین کنید
دانشمندان عصب‌شناسی از ارتباط بین خواب و یادگیری و تقویت حافظه پرده برداشته‌اند. یافته‌های آنان نشان می دهد که خوابیدن، تثبیت آخرین اطلاعاتی را که سیستم حافظه شما قبل از خواب دریافت کرده، افزایش می‌دهد؛ بنابراین، اگر دقیقا قبل از خوابیدن متن سخنرانی را تکرار کنید، صبح که از خواب بیدار شوید، آسان‌تر آن را به یاد می‌آورید.
9. حافظه فعال خود را ارتقا دهید
حافظه فعال، سیستمی در مغز انسان است که امکان حفظ موقت اطلاعات و اداره اطلاعات لازم برای وظایف پیچیده مانند تجزیه و تحلیل زبان، استدلال کردن و یادگیری مطالب جدید را به وجود می‌آورد. ارتقای حافظه فعال، کنترل توانایی ما را برای توجه کردن و به خاطر سپردن افزایش می‌دهد.
کارشناسان علم عصب‌شناسی معتقدند: حافظه فعال با تمرین زیاد تقویت می‌شود. در نهایت، به یاد داشته باشید که تنها خودتان از ایده‌هایی که قرار است در سخنرانی ارائه کنید، آگاهید. اگر هنگام سخنرانی موضوعی را فراموش کردید، به راحتی از آن بگذرید و مطمئن باشید که مخاطب نیز متوجه آن نخواهد شد.بدانید در حال اجرای اپرا نیستید که مخاطب اشعار آن را حفظ باشد و آن را دنبال کند. اگر هم موضوع فراموش شده را در طول سخنرانی به یاد آوردید، به راحتی بگویید «نکته دیگری وجود دارد که باید اضافه کنم.» بنابراین به جای اینکه زمانتان را صرف نگران شدن کنید، از آن برای به کارگیری ابزارهای تقویت حافظه استفاده کنید.