وقتی مغز شما چیزهای جدیدی را همراه با احساسات فیزیکی مثل بینایی، بویایی، حس لامسه، چشایی و شنوایی تجربه میکند، این حسها ناحیههای مختلف مغز را بیشتر به هم اتصال میدهد. همین موجب میشود سلولهای عصبی مواد معدنی بیشتری برای مغز تولید کنند. این مواد به حافظه ما کمک خواهند کرد و سلولهای عصبی اطراف را قویتر میکنند طوری که مغز دیگر تحت تأثیر مشکلات حافظه بر اثر کهولت سن قرار نمیگیرد.

تمرین های موثر برای تقویت حافظه
1. با آن دستی که قدرت کمتری دارد مسواک بزنید
تحقیقات نشان داده که استفاده از نیمکره مخالف مغز (که دقیقاً همین تمرین است) موجب سرعت بخشی به کارایی کورتکس میشود. کورتکس فرآیند جابجایی اطلاعات از دستها را به عهده دارد. این تمرین میگوید دندانهای خود را با آن دستی مسواک کنید که اصولاً مورد استفاده نیست. یعنی برای راست دستها، دست چپ و برای چپ دستها، دست راست! یادتان نرود که حتی درِ خمیردندان را هم باید با همان دست کم قدرت باز کنید!
2.کارهای روزانه خود را جابجا کنید
مطالعات مغزی نشان میدهند که کارهای جدید، بخشهای اعظمی از کورتکس را تمرین میدهند و سطح فعالیت مغز در بخشهای مختلف را بیشتر میکنند. وقتی شما کارهای تکراری میکنید، این فعالیتهای مغزی از کار میفتند. در این تمرین شما باید زمان صبحانه خوردن و لباس پوشیدن را جابجا کنید. همه ما اصولاً ابتدا صبحانه میخوریم و سپس برای بیرون رفتن آماده میشویم. پس میتوانید برعکس این را انجام دهید. از طرفی میتوانید شبکه تلویزیونی که تا به حال نمیدیدید را تماشا کنید، حتی تماشای برنامه کودک هم میتواند کار جدیدی باشد.
3.لوازم خانه را برعکس بچینید
وقتی به وسایلی که منظم چیده شدهاند نگاه میکنید، ذهن شما سریع آن را میشناسد و نیمکره چپ شما کار میکند اما وقتی لوازم خانه برعکس باشند، نیمکره راست دست به کار میشود و میخواهد ببیند آن وسیله، تصویر یا کالا دقیقاً چیست، چه رنگی دارد و دقیقاً چه مدلی است. پس در این تصویر، میز وسط، ساعت، تقویم و عکسهایی که به دیوار زدهاید را برعکس کنید.
4.با بینی خود بیشتر دوست شوید!
احتمالاً خیلی وقت از آخرین باری که یک قهوه یا چای را بوییدهاید میگذرد. اما اگر اینطور نیست، با اضافه کردن یک چاشنی، مثل وانیل، زعفران، هل یا پوست پرتقال در چای خود، بوی جدیدی به مشام شما خواهد خورد و رگهای عصبی بینی به کار خواهند افتاد. پس در این تمرین آن بویی که مورد علاقهتان است را برای یک هفته بالای تخت خود بگذارید. در شیشه را باز کنید، ببویید و دوباره به بقیه کارهایتان مشغول شوید.

5.پنجره اتومبیل را پایین بکشید
هیپوکامپوس، بخشی از مغز است که فرآیند به خاطر سپاری را به عهده دارد خصوصاً وقتی پای بو، صدا یا منظرهای در میان باشد. در اینجا بهتر است برای تقویت حافظه، بوهای جدید و صداهای جدید را تجربه کنید. باز کردن پنجره خانه یا اتومبیل ماشین در حین حرکت میتواند کمک خوبی باشد!
6.پاک کردن خاطرات
چیزهایی را که می خواهید به خاطر بسپارید با یک مداد قبل از انجام تمرین بنویسید. هنگامی که این نوشته ها در حافظه به طور ملموس وارد شد، این اطلاعات را پاک کنید. در نهایت صفحه شما خالی می شود، در حالی که ذهن شما پر شده است.
7.بازی «بیست سوالی»
وقتی ذهن را مجبور کنید بین انتخابها و گزینههای مختلف تصمیم بگیرد، قویتر میشود. پس در این تمرین از یک نفر بخواهید به شما چیزی بدهد، یک شیء ساده و بعد باید اسم 10 چیزی که حدس میزنید باشد را بگویید. مثلاً یک تیوب کِرِم میتواند تیوب خمیردندان یا هر چیز دیگری باشد.
8.یک پرژه هنری و گروهی انجام دهید
با انجام فعالیتهای هنری که غیرکلامی هستند و بیشتر احساسات را درگیر میکنند، انگار که در کورتکس جشنی به پا میشود. وقتی طرح و نقاشی جدیدی خلق میکنیم، به آن بخشی از مغز رجوع کردهایم که عاشق اَشکال، رنگها و جنس است. در این حالت بخش منطقی مغز به ندرت کار میکند و افکار ما کاملاً متفاوت عمل میکند. در این تمرین گروهی بنشینید و هریک منظرهای بکشید: از یک فصل سال، از یک احساس یا رویدادی که به تازگی رخ داده!
9. کاهش حواس پرتی
در حالی که مغز مشغول کارهای دیگری است، لازم است بر روی یک محرک تمرکز کنید. وسایل الکترونیکی و گوشی های هوشمند، هنگام مطالعه شما را از تمرکز بر روی مطالب دور می کنند. برای بهره وری بیشتر و به خاطرسپاری بهتر، تمام چیزهایی را که ممکن است حواس شما را پرت کند، از خود دور کرده یا آنها را خاموش کنید.

10.متفاوت مطالعه کنید
وقتی ما کتابی را بلند میخوانیم یا به خواندن کسی گوش میدهیم، مغزمان متفاوت از زمانی عمل میکند که خودمان بی صدا در دل مطلبی میخوانیم.
از دوست، خواهر یا برادر خود بخواهید تا با هم کتاب بخوانید. سعی کنید وارد نقش شوید. هر کس میتواند صحبتهای یک نفر را بخواند یا یک نفر بلند بخواند و دیگری گوش دهد و برای فصل بعد این روند تغییر کند. شاید کمی زمان ببرد تا در این کار ماهر شوید اما بلاخره مغز شما عادت خواهد کرد.
11.براي صبحانه نان مصرف كنيد
حذف كامل كربوهيدرات ها از رژيم غذايي به ضرر حافظه شماست. بر طبق مطالعات انجام شده در دانشگاه تافتس، كساني كه خانواده كربوهيدرات ها را از رژيم غذايي خود حذف مي كنند، نسبت به افرادي كه كربوهيدرات مصرف مي كنند، بيشتر به بيماري هاي كمبود حافظه مبتلا مي شوند.براساس مطالعات دكتر رابين كانارك، پروفسور روانشناس دانشگاه تافتس، سلول هاي مغزي براي اينكه در بهترين حالت كاركرد خود قرار گيرند، نياز به كربوهيدرات دارند، زيرا مولكول هاي كربوهيدرات در بدن به گلوكز تبديل مي شوند.
ذهن، قدرتمندتر و تواناتر از چیزی است که شما می دانید و استفاده میکنید.